Historio : 1905   • Programo de la Kongreso de 1905 • Antaŭparolo de P. Boulet pri 1905 • Privat kaj efektiviĝo de Esperanto • Inaŭgura parolado de Zamenhof • Esenco de Esperantismo • Kabe kaj la Ligo • Danko de Zamenhof • Diversaj paroloj • Kongresa Tag'

Diversaj paroloj

- Jen ĉi-sube kelkaj paroloj de diversaj homoj pri la Universala Kongreso en Bulonjo en 1905.

A UNUA UNIVERSALA KONGRESO en la mondo estis la konstruo de la Babela Turo. De tiu tempo multenombraj internaciaj kunvenoj okazis, sed ĉiu el ili tre similis la unuan, ĉar ĉiam estis neeble sin kompreni reciproke. Nur hodiaŭ, por la unua fojo, komenciĝas tutmonda kongreso, ĉe kiu ĉiuj kunvenintoj parolos unu saman lingvon kaj senpene sin komprenos reciproke... Tio ĉi estas fakto memorinda en la historio de la civilizado, kaj urbo Boulogne rajtas esti fiera, ke ĝi estas elektita por tio...

Farjon,
prezidanto de la Komerca Ĉambro de Bulonjo.

Bulonjo-ĉe-Maro, 5 aŭg. 1905.
(malfermo de la Kongreso)

Noto. — La prezidanto de la Komerca Ĉambro eldiris la ĉi-supran parolon en Esperanto mem, en tute komprenebla maniero, kvankam, li diris, li konatiĝis kun la lingvo nur tri monatojn antaŭ la Kongreso.

---

A UNUA KONGRESO estos historiaĵo ; ĝi signas novan angulon de la vojo de l' Progreso... Publika pruvo pri la ebleco de artefarita lingvo, pri la parolebleco de Esperanto, estis necesa : nun ĝi estas farita, kaj la skeptikuloj povos konvinkiĝi. Se oni ankoraŭ kontraŭdiros la kutimajn sensencaĵojn... ni povos ilin facile rebati, kaj la kontraŭdirantoj montros nur ridindan nesciecon.

Boirac,
rektoro de la Diĵona Universitato,
vicprezidanto de la Bulonja Kongreso.

Bulonjo-ĉe-Maro, 12 aŭg. 1905.
(kongresa kunveno)